Z dniem 19 sierpnia 2023 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Przepisami ustawy implementowano do polskiego prawa krajowego dyrektywę 2020/1057, tzw. lex specialis, ustanawiającą przepisy szczególne w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczące delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego oraz zmieniającą dyrektywę 2006/22/WE w odniesieniu do wymogów w zakresie egzekwowania przepisów oraz rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (Dz.Urz. UE z 2020 r.).
Powyższe oznacza m.in., że kierowcy realizujący na terenie RP określonego rodzaju operacje transportowe, skierowani do ich wykonania na terytorium naszego państwa przez swoich pracodawców (przewoźników) traktowani są jak pracownicy delegowani, którym należy zapewnić warunki zatrudnienia (we wskazanych w ustawie obszarach prawa pracy) nie mniej korzystne niż wynikają one z polskich regulacji prawnych, w tym także wynagrodzenie za pracę na takich samych zasadach jak pracownikom firm z siedzibą w Polsce.
Kontrola warunków zatrudnienia delegowanych kierowców to nowe zadanie Państwowej Inspekcji Pracy, która została włączona do grupy organów właściwych, obsługujących Elektroniczny System Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym (IMI) w module „Transport”. Służy on do wymiany informacji i współpracy administracyjnej z innymi organami właściwymi państw członkowskich, poprzez między innymi przesyłanie wniosków o pozyskanie od polskich przewoźników delegujących kierowców za granicę dokumentów niezbędnych na potrzeby kontroli realizowanych przez zagraniczne organy kontrolne.
Dodatkowo, nowa ustawa o delegowaniu w transporcie drogowym nakłada na przedsiębiorców zagranicznych obowiązki związane ze zgłoszeniem faktu delegowania kierowcy na terytorium Polski. Należy przy tym pamiętać, że zgłoszenie to – które powinno trafić do Państwowej Inspekcji Pracy najpóźniej w dniu rozpoczęcia delegowania, odbywa się różnie, w zależności od tego, czy delegowanie kierowcy do Polski następuje z państwa członkowskiego, czy z tzw. państwa trzeciego i w jakich okolicznościach odbywa się skierowanie kierowcy do pracy w Polsce.
Przewoźnik z tzw. państwa trzeciego, który deleguje kierowcę do pracy w Polsce w ramach umowy z polskim kontrahentem, powinien zgłosić ten fakt poprzez formularz elektroniczny dostępny na stronie biznes.gov.pl (uruchomiona została usługa pt. Zgłoś delegowanie kierowcy z państwa trzeciego na terytorium Polski). Dodatkowo, kierowca z państwa trzeciego, wykonujący na terenie Polski operację transportową, powinien posiadać przy sobie podpisany przez przewoźnika dokument: „Potwierdzenie delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego”, którego wzór określony został w załączniku do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2023 r. w sprawie w formularza potwierdzenia delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego (Dz.U. poz. 1638). Inspektor Inspekcji Transportu Drogowego może zażądać od kierowcy okazania tego dokumentu w trakcie kontroli na drodze.
Przewoźnicy z państwa członkowskiego, jak i z państwa trzeciego, którzy delegują kierowcę do pracy w Polsce w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy podmiot delegujący (tzw. delegowanie wewnątrzkorporacyjne) lub w ramach pracy tymczasowej (dotyczy wyłącznie podmiotów z państw członkowskich), zgłaszają do Państwowej Inspekcji Pracy fakt delegowania kierowcy z wykorzystaniem oświadczenia o delegowaniu pracownika na terytorium RP składanego do PIP w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym,
- ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług,
- rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2023 r. w sprawie formularza potwierdzenia delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego.