Członkowie Rady Ochrony Pracy z aprobatą wypowiadali się o planie działania PIP na rok 2024, przedstawionym podczas posiedzenia plenarnego ROP 5 grudnia 2023 roku.
Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko oraz zastępcy Małgorzata Dziemińska, Jarosław Leśniewski i Dariusz Mińkowski aktywnie uczestniczyli w ostatnich w tym roku obradach Rady Ochrony Pracy. Do udziału zaproszeni zostali także Jakub Chojnicki, dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli GIP, Dariusz Górski p.o. Dyrektor Departamentu Legalności Zatrudnienia oraz Artur Sobota, dyrektor Departamentu Prewencji i Promocji GIP.
W pierwszej części spotkania, pod kierownictwem przewodniczącego Janusza Śniadka, członkowie ROP przyjęli stanowiska Rady w sprawie „Oceny stanu przestrzegania postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/425 w kontekście znowelizowanych wymagań w odniesieniu do dyrektywy 89/686/EWG, na przykładzie wybranych grup środków ochrony indywidualnej” oraz w sprawie „Innowacyjnych badań i rozwiązań technicznych wspomagających kształtowanie akustycznego środowiska pracy”.
Drugą część obrad poświęcono na prezentację „Programu działania PIP na rok 2024”. Przedstawiony dokument powstał po analizie aktualnych problemów z obszaru ochrony pracy w kontekście dotychczasowej działalności. Uwzględnia on też najnowsze zmiany przepisów, a przede wszystkim propozycje zgłoszone przez partnerów społecznych i instytucjonalnych.
– Jednym z priorytetów przy konstruowaniu dokumentu były zalecenia formułowane przez Państwa, czyli Radę Ochrony Pracy oraz komisje sejmowe. Uwzględniliśmy w nim także plany działania Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC) i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, a także założenia strategii Unii Europejskiej na rzecz bezpieczeństwa i ochrony zdrowia – podkreśliła w słowie wstępnym Katarzyna Łażewska-Hrycko.
Szczegółowo z planami na rok 2024 zapoznał zebranych Jarosław Leśniewski.
– W 2024 r. planujemy przeprowadzić ogółem 60 tys. kontroli. W ramach zadań koordynowanych centralnie różnymi formami działań prewencyjno-promocyjnych zamierzamy objąć przynajmniej 35 tysięcy podmiotów: pracodawców i przedsiębiorców, pracowników, rolników indywidualnych, uczniów, studentów i innych odbiorców działań – zadeklarował wiceszef inspekcji.
Należy przy tym zwrócić uwagę, że rok 2024 będzie szczególny, bowiem to rok finalizujący trzyletni „Program działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024”. W tym programie na szczeblu krajowym zostały przyjęte trzy priorytety:
- strategia kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego;
- strategia kontroli zagrożeń chemicznymi czynnikami środowiska pracy;
- strategia wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy.
Wśród nowych wyzwań stających przed Państwową Inspekcją Pracy w zakresie prawnej ochrony pracy trzeba zaznaczyć przestrzeganie przepisów prawa pracy z zakresu czasu pracy i urlopów wypoczynkowych w jednostkach samorządu terytorialnego, a także przestrzeganie przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
Natomiast nowe działania kontrolne związane z technicznym bezpieczeństwem pracy są planowane w następujących branżach:
- odnawialne źródła energii (OZE);
- ciepłownie i elektrociepłownie zasilane paliwami stałymi (węgiel, biomasa, paliwa RDF);
- magazynowanie, sprzedaż i przetwórstwo złomu metali.
Jednocześnie, w związku z nowelizacją ustawy o emeryturach pomostowych, Państwowa Inspekcja Pracy będzie kontynuowała kontrole wykazu stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, oraz kontrole ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Do zadań urzędu należy również weryfikowanie przestrzegania nowych rozwiązań prawnych wprowadzonych do Kodeksu pracy, w tym w szczególności dotyczących nowych uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, stosunku pracy i pracy zdalnej, które znacząco odbiegają od dotychczasowych uregulowań.
Jak zawsze uzupełnieniem działań kontrolno-nadzorczych będą zadania o charakterze doradczo-prewencyjnym. Jedną z nowości stanie się w najbliższym czasie projekt informacyjny „Ekspozycja pracowników na niebezpieczne i szkodliwe dla zdrowia czynniki chemiczne w środowisku pracy”. Będzie on stanowił wsparcie dla strategii działań kontrolno-nadzorczych dotyczących bezpiecznego stosowania w zakładach pracy substancji i mieszanin chemicznych.
Oczywiście, co wynika ze specyfiki urzędu, niezmiennie jednym z najważniejszych zadań Państwowej Inspekcji Pracy będzie badanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych. Natomiast priorytetem pozostanie rozpatrywanie skarg pracowników, zwłaszcza wszelkich sygnałów dotyczących opóźnień i zaniżania wypłat pracowniczych.
– Płaca adekwatna do wykonanej pracy to podstawowe prawo każdego pracownika – podkreśliła Katarzyna Łażewska-Hrycko.
Członkowie Rady Ochrony Pracy pozytywnie odnieśli się do zaprezentowanych planów inspekcji. Zadeklarowali pomoc w uzyskaniu wszelkich środków, w tym finansowych, niezbędnych do realizacji tak ambitnych i szerokich założeń.