W dniu 5 sierpnia br. Zastępca Głównego Inspektora Pracy, Jarosław Leśniewski, spotkał się z przedstawicielami Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych Republiki Federalnej Niemiec, Ambasady Niemiec w Warszawie oraz Policji Federalnej. Delegacji przewodniczył Marc Nellen, Dyrektor Wydziału ds. Polityki na rzecz osób niepełnosprawnych, socjalnych świadczeń odszkodowawczych i rehabilitacji w niemieckim resorcie pracy.
Tematyka spotkania dotyczyła m.in. tzw. uczciwej mobilności, czyli problematyki zatrudniania pracowników mobilnych, w tym w branży opiekuńczej, jak również włączenia osób niepełnosprawnych w rynek pracy.
Przed Rządem Federalnym stoi wiele wyzwań związanych z transformacją rynku pracy, w szczególności z cyfryzacją, a także ze skutkami pandemii COVID-19 i jej wpływem na niemiecką gospodarkę. Aktualnie co ósmy obywatel Niemiec posiada orzeczenie o niepełnosprawności, zatem stworzenie warunków ramowych do funkcjonowania tych osób na rynku pracy zdaje się być priorytetowym zadaniem dla Bundestagu. Wymiana informacji i doświadczeń z państwami członkowskimi, z tym w Polską, stanowi jeden ze sposobów realizacji założonego celu.
Ponadto, orzeczenie Federalnego Sądu Pracy z 24 czerwca br., w którym stwierdzono, że osobom wykonującym pracę w sektorze opieki domowej świadczonej całodobowo należy się wynagrodzenie także za czas pozostawania w gotowości do pracy, stanowi sygnał, że dotychczasowy system opieki pozainstytucjonalnej w Niemczech wymaga stosownej korekty. Zdaniem niemieckiej delegacji, z uwagi na znaczną liczbę polskich opiekunek i opiekunów, świadczących pracę w Niemczech (szacunkowo ok. 300 tys. osób) prace nad nowymi rozwiązaniami powinny one zostać podjęte w kooperacji z instytucjami właściwymi w Polsce.
W trakcie spotkania Zastępca GIP przybliżył gościom statutowe zadania Państwowej Inspekcji Pracy, zakres kompetencji polskich służb inspekcyjnych oraz scharakteryzował usytuowanie Urzędu jako organu niezależnego od administracji rządowej. Odpowiedział również na szereg pytań dotyczących m.in. sankcji stosowanych przez inspektorów pracy w przypadku stwierdzonych naruszeń przepisów prawa pracy oraz procedur dotyczących skarg pracowniczych; podkreślił znaczenie działalności prewencyjnej Urzędu, realizowanej zarówno w formie kampanii informacyjno-kontrolnych, jak i programów prewencyjnych i edukacyjnych, a także poradnictwa na rzecz rodzimych pracowników i obcokrajowców świadczących pracę w Polsce.
W drugiej części spotkania Dariusz Górski, Dyrektor Departamentu Legalności Zatrudnienia, przedstawił dane dotyczące pracowników delegowanych do pracy na terytorium Niemiec w 2020 roku (ponad 108 000 zaświadczeń A1 wydanych przez ZUS) oraz omówił współpracę PIP z niemiecką instytucją łącznikową, tj. Generalną Dyrekcją Celną w Kolonii, właściwą w zakresie wymiany informacji na temat pracowników delegowanych w ramach świadczenia usług, w tym zatrudnionych w branży opiekuńczej. W swojej wypowiedzi uwydatnił problemy związane z różnymi modelami zatrudniania polskich obywateli świadczących pracę na terytorium Niemiec w sektorze opieki, podkreślając potrzebę wsparcia ze strony niemieckiej instytucji zwłaszcza w przypadkach, gdy ustalenia dokonywane w państwie wykonywania pracy są niezbędne dla rozstrzygnięcia kluczowych kwestii dotyczących np. charakteru zatrudnienia na terytorium Niemiec (czasowe czy stałe), rzeczywistego pracodawcy (w sytuacji, gdy łącznikiem pomiędzy polskim podmiotem powierzającym pracę a rodziną niemiecką lub samym podopiecznym pozostaje jeszcze niemiecka agencja zatrudnienia), formy skierowania do pracy za granicą (rzeczywiste lub pozorne delegowanie). Wskazał także na bariery, zarówno po stronie polskiej jak i niemieckiej, w tym także natury legislacyjnej, które skutkują tym, że prawa osób świadczących pracę w tym sektorze nie są dostatecznie chronione.
Przedstawiciel Federalnego Ministerstwa Pracy potwierdził potrzebę wymiany informacji oraz wzajemnego wsparcia działań, w szczególności w branży opiekuńczej.
W spotkaniu udział wzięła również Izabela Waga, Wicedyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli oraz Marta Chodorowska, Kierownik Sekcji Współpracy z Zagranicą w Gabinecie GIP.