Pod przewodnictwem poseł Izabeli Katarzyny Mrzygłockiej odbyło się 11 czerwca 2024 r. kolejne posiedzenie sejmowej Rady Ochrony Pracy. Kierownictwo Państwowej Inspekcji Pracy reprezentowali zastępcy Głównego Inspektora Pracy Małgorzata Dziemińska i Jarosław Leśniewski.
Obrady rozpoczęły się zmianą porządku posiedzenia. Marszałek Sejmu RP Szymon Hołownia skierował do zaopiniowania przez członków Rady dwa wnioski: o odwołanie Głównego Inspektora Pracy Katarzyny Łażewskiej-Hrycko i powołanie na to stanowisko obecnego dyrektora Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcina Staneckiego. Krótka dyskusja nad wnioskami oraz prezentacja kandydata, kiedyś czynnego inspektora pracy, rozpoczęły posiedzenie.
W tajnym głosowaniu za pozytywnym zaopiniowaniem wniosku o odwołanie dotychczasowego Głównego Inspektora Pracy opowiedziało się 16 osób, przy 10 głosach przeciwnych i 3 wstrzymujących się. Za pozytywnym zaopiniowaniem wniosku o powołanie na to stanowisko dyrektora Staneckiego padło 19 głosów przy 8 głosach przeciwnych i 3 wstrzymujących się.
Następnie członkowie Rady jednogłośnie przyjęli stanowisko ROP na temat „Problem szarej strefy w zatrudnieniu – skala zjawiska, skutki oraz metody zapobiegania”.
Problemy opiekunów osób niesamodzielnych
W kolejnej części posiedzenia zebrani zapoznali się z prezentacjami dotyczącymi tematu „Wsparcie możliwości zatrudnienia (rozwój elastycznych form pracy) dla nieformalnych opiekunów osób niesamodzielnych, wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, w szczególności kobiet”. Prelekcje wygłosili przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Zdrowia. Prezentację zamykającą przedstawiła dr Justyna Czerniak-Swędzioł z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W słowie wprowadzającym w temat zastępca Głównego Inspektora Pracy Jarosław Leśniewski zauważył, że Państwowa Inspekcja Pracy – jako organ kontrolno-nadzorczy w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legalności zatrudnienia – obejmuje swoimi działaniami tylko określony wycinek rynku pracy, którego podstawą jest praca najemna realizowana co do zasady w ramach stosunku pracy. Natomiast opieka pozainstytucjonalna, świadczona w domu, jak pokazuje praktyka Państwowej Inspekcji Pracy, wykonywana jest na podstawie umów innych niż umowy o pracę. Ponadto Państwowa Inspekcja Pracy nie przeprowadza kontroli w prywatnych mieszkaniach. W takich przypadkach przepisy pozwalają na realizację określonych czynności w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.
– Trzeba podkreślić, że sygnały o nieprawidłowościach w sferze szeroko pojętego prawa pracy, związanych z realizacją czynności opieki domowej, docierają do Państwowej Inspekcji Pracy stosunkowo rzadko, w większości w kontekście osób świadczących pracę w sektorze opieki domowej poza terytorium Polski, głównie w Niemczech – mówił inspektor Leśniewski.
Szczegółowo w ten temat z punktu widzenia PIP wprowadził dyrektor Departamentu Legalności Zatrudnienia w Głównym Inspektoracie Pracy Dariusz Górski.
W materiale przekazanym członkom ROP znalazła się informacja o działaniach podejmowanych przez Państwową Inspekcję Pracy w omawianym temacie w latach 2021-2023. Zawierał on także propozycje rozwiązań, które mogłyby zostać wdrożone w Polsce. Należy bowiem założyć, że określone problemy związane z wykonywaniem pracy za granicą w prywatnych domach, w związku ze starzeniem się społeczeństwa, mogą wystąpić także w naszym kraju, a łączenie pracy zawodowej z koniecznością zapewnienia opieki chorym lub starszym członkom rodziny będzie wymuszało skorzystanie z opieki opartej na pracy osób trzecich, oferowanej w ramach zleceń prywatnych czy poprzez różnego rodzaju przedsiębiorstwa komercyjne kierujące opiekunów do pracy w prywatnych domach.
W obradach uczestniczył także dyrektor Departamentu Prawnego GIP Wojciech Gonciarz.
Z ramienia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej temat zreferował dyrektor Departamentu Prawa Pracy Marcin Stanecki.
Komisja do Spraw Kontroli Państwowej
Tego samego dnia, 11 czerwca 2024 roku, w godzinach popołudniowych odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej pod przewodnictwem posła Marka Sawickiego. Porządek spotkania obejmował dwa punkty: zaopiniowanie dla marszałka Sejmu odwołania Katarzyny Łażewskiej-Hrycko ze stanowiska Głównego Inspektora Pracy oraz zaopiniowanie dla marszałka Sejmu kandydatury Marcina Staneckiego na stanowisko Głównego Inspektora Pracy (w trybie artykułu 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy).
W jawnym głosowaniu Komisja pozytywnie zaopiniowała wniosek marszałka Sejmu RP w sprawie odwołania Katarzyny Łażewskiej-Hrycko przy 6 głosach za, 3 głosach przeciw i jednym wstrzymującym się.
W dalszej części zebranym zaprezentował się kandydat do objęcia stanowiska Głównego Inspektora Pracy. Marcin Stanecki, dyrektor Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, odpowiadał także na pytania zebranych. Poruszono problem wynagrodzeń, wyzwań stojących przed Państwową Inspekcją Pracy, w tym między innymi procedowanej obecnie tzw. ustawy o sygnalistach. Zebrani pozytywnie zaopiniowali kandydaturę dyrektora Staneckiego na stanowisko Głównego Inspektora pracy 6 głosami za, 4 przeciw, przy jednym wstrzymującym się.
W posiedzeniu z ramienia Państwowej Inspekcji Pracy uczestniczył zastępca Głównego Inspektora Pracy Jarosław Leśniewski.