Zaproszeniem na doroczne święto Państwowej Inspekcji Pracy, które odbędzie się 22 listopada w salach Zamku Królewskiego w Warszawie, zakończyły się obrady Rady Ochrony Pracy prowadzone przez Przewodniczącego ROP Janusza Śniadka.
Z ramienia Państwowej Inspekcji Pracy w posiedzeniu uczestniczyli: Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko z zastępcami Jarosławem Leśniewskim i Dariuszem Mińkowskim oraz Jakub Chojnicki, dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli w Głównym Inspektoracie Pracy.
W pierwszej części spotkania, odbywającego się w trybie zdalnym, członkowie Rady Ochrony Pracy przyjęli dwa stanowiska: w sprawie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2024 oraz w sprawie zakazu handlu i powierzania wykonywania pracy w handlu w niedziele i święta, obowiązującego na podstawie ustawy z dnia 10 stycznia 2018 roku o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni.
W kolejnej części członkowie Rady zapoznali się z materiałem przygotowanym przez Państwową Inspekcję Pracy oraz Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy: „Ocena stanu przestrzegania postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/425 w kontekście znowelizowanych wymagań w odniesieniu do dyrektywy 89/686/EWG, na przykładzie wybranych grup środków ochrony indywidualnej”. To istotny problem, gdyż swoboda przepływu towarów, należąca do podstawowych zasad unijnego współistnienia, obliguje państwa członkowskie do utworzenia krajowych organów nadzoru rynku. W obrocie handlowym powinny bowiem znajdować się wyłącznie produkty bezpieczne, niezależnie od tego, w jakim miejscu na świecie zostały wyprodukowane.
– W działania kontrolne i prewencyjne, wynikające z przyjętej misji PIP, wpisują się nasze kompetencje w zakresie nadzoru rynku, polegające na kontroli spełniania przez środki ochrony indywidualnej użytkowane w zakładach pracy wymagań zasadniczych mających do nich zastosowanie. Kontrole te gwarantują zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pracowników, ponieważ zapobiegają wprowadzaniu do obrotu produktów niezgodnych z normami i niechroniących przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami środowiska pracy – mówiła Główny Inspektor Pracy.
W szczegóły tematu wprowadził zebranych dyrektor Jakub Chojnicki.
Do zadań realizowanych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy w obszarze nadzoru rynku środków ochrony indywidualnej należy w szczególności:
- prowadzenie kontroli spełniania przez wyroby wymagań zasadniczych wynikających z rozporządzenia (UE) 2016/425, kontroli w zakresie stwarzania przez wyroby zagrożenia lub kontroli w zakresie niezgodności formalnych;
- stosowanie środków mających na celu podjęcie przez podmiot odpowiedzialny za zakwestionowane środki ochrony indywidualnej działań eliminujących nieprawidłowości;
- współpraca z prezesem UOKiK, pozostałymi krajowymi organami nadzoru rynku oraz organami nadzoru rynku państw członkowskich Unii Europejskiej, a także organami celnymi;
- prowadzenie działań o charakterze informacyjno-edukacyjnym adresowanych do wybranych podmiotów gospodarczych odpowiedzialnych za wyroby oraz użytkowników wyrobów (pracodawców i pracowników);
- uczestnictwo w pracach grupy współpracy administracyjnej (ADCO) ds. środków ochrony indywidualnej, zajmującej się rozwiązywaniem problemów wiążących się z rozbieżnościami w stosowaniu unijnego prawodawstwa oraz planowaniem i realizacją wspólnych przedsięwzięć, takich jak transgraniczne kontrole.
Poza wymienionymi działaniami, których przedmiotem są środki ochrony indywidualnej już znajdujące się na rynku, inspektorzy pracy prowadzą kontrole wyrobów sprowadzanych z państw trzecich, zgłoszonych do procedury celnej dopuszczenia do obrotu w celu wydania opinii o spełnianiu przez te wyroby wymagań prawa europejskiego.
W latach 2020-2022 inspektorzy pracy przeprowadzili łącznie 805 kontroli środków ochrony indywidualnej. Podczas tych kontroli sprawdzili 885 wyrobów, które były użytkowane przez pracowników w zakładach pracy.
– Okres poddany analizie, zaprezentowany w niniejszym opracowaniu, był specyficzny z uwagi na trwającą pandemię, spowodowaną zakażeniami koronawirusem wywołującym COVID-19. Okoliczności te wpłynęły na funkcjonowanie gospodarki narodowej, jak również na funkcjonowanie Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie nadzoru rynku środków ochrony indywidualnej. Ze względu na zaistniałą sytuację epidemiologiczną oraz związane z nią zalecenia i rozwiązania prewencyjne, dotyczące konieczności stosowania pewnych rodzajów wyrobów, np. półmasek (masek) zakrywających usta i nos w przypadku przebywania w pobliżu innych osób, nastąpił olbrzymi wzrost zapotrzebowania na takie produkty – mówił dyrektor Chojnicki.
Niezgodności w spełnianiu wymagań dyktowanych prawem inspektorzy pracy stwierdzali głównie w przypadku środków ochrony wprowadzonych do obrotu przez podmioty nowe w branży albo zajmujące się tą dziedziną działalności okazjonalnie, np. z uwagi na zwiększony popyt na wyroby danego rodzaju (okres pandemii). Kontrolowani przedsiębiorcy tłumaczyli się niedostateczną znajomością regulacji prawnych przyjętych w rozporządzeniu (UE) 2016/425 bądź trudnościami z ich interpretacją.
Jak podkreślił dyrektor Chojnicki, w ofercie firm coraz częściej pojawiają się inteligentne środki ochrony indywidualnej z wbudowanym oprogramowaniem, które sygnalizuje zagrożenia, dostosowuje stopień ochrony do ich poziomu czy monitoruje procesy życiowe pracownika. Taki stan rzeczy wymaga kontynuowania zadań kontrolnych przez Państwową Inspekcję Pracy, zadań skierowanych na wybrane grupy środków ochrony indywidualnej i podejmowanych w tych obszarach, gdzie ryzyko związane z wyrobami lub sytuacją występującą na rynku jest szczególnie duże.
Kolejnym punktem spotkania była prezentacja „Innowacyjne badania i rozwiązania techniczne wspomagające kształtowanie akustycznego środowiska pracy”, przygotowana przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.
Na zakończenie Katarzyna Łażewska-Hrycko zaprosiła wszystkich obecnych do uczestnictwa w święcie Państwowej Inspekcji Pracy, gali organizowanej jak co roku w salach warszawskiego Zamku Królewskiego. Uroczystość jest związana z wręczeniem m.in. nagród Głównego Inspektora Pracy im. Haliny Krahelskiej oraz laureatom konkursu PIP „Pracodawca – organizator pracy bezpiecznej”.
