Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się, transmitowana na żywo, konferencja „Zagrożenia psychospołeczne w cyfrowym świecie pracy” zorganizowana 22 maja 2024 roku przez Państwową Inspekcję Pracy w Ośrodku Szkolenia PIP we Wrocławiu.
Wrocławska konferencja wpisuje się w cykl wydarzeń organizowanych w ramach uroczystych obchodów 105-lecia powołania Państwowej Inspekcji Pracy objętych Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. W całej Polsce jubileuszowe konferencje odbywają się pod wspólnym hasłem „Nowoczesny wymiar ochrony pracy”.
Historia a teraźniejszość
Witając uczestników konferencji Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy, przypomniała, że jubileusz 105-lecia Państwowej Inspekcji Pracy zbiega się z 50-leciem uchwalenia Kodeksu pracy – najważniejszego aktu prawnego regulującego prawa i obowiązki pracowników oraz pracodawców. Inspekcja Pracy była jedną z pierwszych instytucji ustanowionych po odrodzeniu państwa polskiego, bowiem już 3 stycznia 1919 roku Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał „Dekret tymczasowy o urządzeniu i działalności inspekcji pracy”. Od samego początku polska inspekcja pracy i stosowne ustawodawstwo wyprzedzały – w wielu dziedzinach – unormowania funkcjonujące w innych państwach. Na podkreślenie zasługuje także fakt, że równolegle z rozwojem inspekcji, przedstawiciele Urzędu współtworzyli Międzynarodową Organizację Pracy – która również powstała w 1919 roku.
– Chcę podkreślić, że Państwowa Inspekcja Pracy to przede wszystkim nasi pracownicy. Inspekcję tworzą ludzie, którzy do powierzanych obowiązków podchodzą z ogromnym zaangażowaniem. Dzięki wiedzy, kompetencjom i doświadczeniu dochodzenie swoich praw przez pracowników jest możliwe do zrealizowania – mówiła szefowa Inspekcji.
W Inspekcji pracuje obecnie ponad 2600 osób, z czego ponad 1500 osób to inspektorzy. To przede wszystkim osoby z wykształceniem technicznym i prawniczym. Zdecydowana większość – blisko 70 procent – to osoby, które mają powyżej 40 lat. Jest więc to kadra z dużym doświadczeniem, wiedzą i kompetencjami. To bardzo ważne, bowiem na każdego inspektora pracy przypada… 624 pracodawców.
Tylko w 2023 roku, dzięki staraniom PIP, ponad 44 tysiące pracowników otrzymało zaległe wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy na łączną kwotę powyżej 71 milionów złotych. Udało się także wyeliminować tysiące nieprawidłowości w zakresie oceny ryzyka zawodowego, ewidencji czasu pracy, czy respektowania szeregu innych praw pracowniczych.
Zdrowie
Część merytoryczną konferencji otworzyła prof. Jolanta Walusiak-Skorupa, Dyrektor Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi wykładem „Zdrowie pracownika wobec współczesnych wyzwań i nowoczesnych technologii”. Profesor Walusiak jest specjalistą medycyny pracy, ekspertem w zakresie ochrony zdrowia pracujących, nowoczesnej opieki profilaktycznej oraz chorób związanych z pracą.
Wykład koncentrował się wokół wyzwań w ochronie zdrowia osób pracujących, którymi są obecnie: zmiana problemów zdrowotnych, całkiem nowe zagrożenia wynikające z transformacji życia oraz nowych form pracy oraz pojawiających się w związku z tym nowych grup ryzyka.
Jak wynika z dotychczasowych badań, już teraz wiadomo, że po pandemii długość życia kobiet skróciła się średnio o 2,1 roku, zaś mężczyzn o 2,3. Tymczasem:
- 64% Polaków nie wykonuje badań profilaktycznych;
- 36% nie wie, gdzie może wykonać badania profilaktyczne wykrywające nowotwór;
- w krajach UE jest 75% zaszczepionych przeciwko COVID-19, w Polsce ok. 60%;
- na grypę w Polsce szczepi się ok. 7% populacji.
Trudno powiedzieć, z jakimi wyzwaniami będzie mierzyć się medycyna pracy w przyszłości, bowiem – jak twierdzą znawcy problematyki – 65% dzieci zaczynających dziś naukę w podstawówkach będzie pracować w zawodach, jakie dzisiaj jeszcze nie istnieją.
Stres
Prezentację „Gdy technologia powoduje stres: Współczesne wyzwania w tworzeniu optymalnych warunków pracy” przedstawił dr hab. Paweł Jurek, prof. Uniwersytetu Gdańskiego, Dyrektor Instytutu Psychologii, Przewodniczący Rady Dyscypliny Psychologia.
Dr Paweł Jurek to psycholog i ekspert w zarządzaniu zasobami ludzkimi (HRM). Specjalizuje się w diagnozowaniu i rozwoju pracowników, tworząc oryginalne metody diagnostyczne i adaptując narzędzia zagraniczne do polskich warunków. Jest autorem licznych publikacji na temat psychologii pracy i organizacji, skupiając się na obszarach takich, jak satysfakcja zawodowa, stres w pracy oraz klimat organizacyjny. Obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Punktem wyjścia wykładu stało się zjawisko określane jako iParadox, czyli polegające na tym, że technologia teleinformacyjna może mieć jednocześnie pozytywny i negatywny wpływ na pracowników i organizacje.
Obecnie zdiagnozowane zostały trzy paradoksy użytkowania technologii:
- paradoks autonomii;
- paradoks łączności społecznej;
- paradoks produktywności.
Najważniejsze reakcje na negatywne doświadczenia związane z użytkowaniem technologii to napięcie i niepokój, zmęczenie, sceptycyzm oraz uogólnione przekonanie o braku skuteczności w zakresie posługiwania się technologią. Ich wynikiem staje się nasilenie negatywnych emocji, takich jak gniew, złość, frustracja, drażliwość (nie tylko w związku z użytkowaniem technologii) mogących w rezultacie doprowadzić do rezygnacji z próby wykonania zadań wymagających skorzystania z technologii.
Onboarding
„Uwarunkowania procesu onboardingu w zależności od grupy generacyjnej pracowników w kontekście cyfrowo-wirtualnego środowiska pracy” to temat wykładu dr. hab. Tomasza Kawki, prof. Uniwersytetu Gdańskiego.
Dr Tomasz Kawka to kierownik Zakładu Zarządzania Zasobami Ludzkimi na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Studiów Podyplomowych Zarządzanie Kapitałem Ludzkim w Katedrze Organizacji i Zarządzania UG, kierownik Zespołu ds. Rozwoju Strategii HR Uniwersytetu Gdańskiego w pionie Kanclerza ds. HR na UG oraz pracownik Katedry Zarządzania w Wyższej Szkole Administracji i Biznesu w Gdyni. Autor ponad 60 publikacji naukowych w zakresie HRM.
Podczas prelekcji dr Kawka omówił między innymi nowe trendy na rynku pracy, charakteryzując je następująco:
Cyfryzacja pracy – zmiana roli i znaczenia pracy zdalnej (w wyniku Covid-19), zdynamizowanie rozwoju technologii sieciowej i wirtualnej w kontekście upowszechniania warunków cyfrowych środowiska i relacji zawodowych;
- Sieciowość pracy – multi-zadaniowość i wielofunkcyjność, problemy w zakresie trudności z jednoznacznym przyjmowaniem nowej tożsamości organizacyjnej;
- Wirtualizacja pracy – maleje z roku na rok udział pracowników tworzących centrum pełnoetatowych pracowników na stale związanych z organizacją. Ogranicza się realny proces przyswajania wzorców kultury organizacyjnej;
- Praca jako aplikacja w telefonie – nowe miejsce pracy jawi się jako kolejna aplikacja na ekranie komputera bądź smartfona, a nie realna sfera pracy;
- Nowy wymiar roli pracownika – filozofia „cloud management” generuje formy rozwoju kariery jak job-hopers, gig-workers, free-lancers. Ma to zastosowanie zwłaszcza w zatrudnieniu pracowników wiedzy, w branżach mobilności kapitału ludzkiego.
Interesującym fragmentem stała się analiza czterech pokoleń – poczynając od rocznika 1945, tzw. Baby Boomers aż do pokolenia obecnego Z – pod kątem przystosowania do obecnych i przyszłych warunków pracy.
Panel dyskusyjny
„Zdrowie psychiczne w środowisku pracy – jest o czym rozmawiać!” to temat panelu dyskusyjnego, w którym uczestniczyli wszyscy prelegenci oraz Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy i Agata Swornowska-Kurto, socjolog, Prezes Zarządu Grupy ArteMis, autorka ogólnopolskiej kampanii „Bliżej Siebie". Moderatorem dyskusji był prawnik, adwokat Piotr Wojciechowski.
Panel został podzielony na pięć modułów tematycznych:
- Kondycja psychiczna pracownika
- Bezpieczne psychologicznie miejsce pracy
- Empatia jako kompetencja przyszłości
- Jakiego miejsca pracy oczekujemy?
- Nowe wyzwania, czyli wszechobecna zmiana.
Zakończenie
Panelowa dyskusja przeciągnęła się nieco poza wyznaczone ramy czasowe, a i tak dyskutanci nie wyczerpali tematu. Oczywisty wniosek był tylko jeden: takie spotkania i konferencje należy kontynuować.
W podsumowaniu spotkania, dziękując wszystkim wykładowcom, gościom oraz osobom pracującym przy organizacji konferencji, Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy powiedziała między innymi:
– Najważniejsze jest to, że ta nasza dzisiejsza konferencja ma w centrum uwagi człowieka. Bez względu na to, czy to jest menadżer, który musi zadbać o swój dobrostan, czy to jest szeregowy pracownik, który w tej organizacji pracuje. Myślę, że dla nas, dla Państwowej Inspekcji Pracy, to jest najważniejsza pointa, bo w centrum naszego działania, naszej misji są zawsze pracownicy.
(Materiały audiowizualne z konferencji do zobaczenia na naszej stronie już niebawem)
Galeria
